อุปกรณ์ในการทำนา

-:- เครื่องมือเครื่องใช้ในการทำนา -:- เครื่องมือทำนาแบบดั้งเดิมจะมีลักษณะคล้ายกันในแทบทุกภาค โดยจะแตกต่างกันบ้างในวัสดุที่ทำจากท้องถิ่น การตกแต่งลวดลายและมีชื่อเรียกแตกต่างกัน หรืออาจมีเครื่องมือที่มีลักษณะเฉพาะที่นิยมใช้แต่ในภูมิภาคเท่านั้น เราสามารถแบ่งเครื่องมือเครื่องใช้ในการทำนาออกเป็นเครื่องมือพื้นบ้านและเครื่องมือแบบสมัยใหม่      1.เครื่องมือพื้นบ้าน       เครื่องมือในระยะก่อนการเพาะปลูก        ไถ เครื่องมือที่ใช้พรวนดินก่อนการปลูกข้าว กลับหน้าดินเพื่อทำให้ดินร่วนซุย ไถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ ไถวัว ซึ่งเป็นไถที่ใช้แรงงานวัวและไถควายซึ่งเป็นไถที่ใช้แรงงานควายไถ      แอก เครื่องมือที่ใช้สำหรับสวมคอควายเพื่อที่จะไถ แอกมี 2 ชนิดคือแอกวัวควายคู่กับแอกควายเดี่ยว      คราด เครื่องมือที่ใช้สำหรับคราดดินให้ร่วนซุย คราดมี 2 ชนิดคือ คราดวัวควายคู่และคราดควายเดี่ยว      จอบ เครื่องมือสำหรับดายหญ้า พรวนดิน และเตรียมดิน      ก๋วยกล้า เครื่องมือที่ใช้สำหรับใส่กำกล้าหรือขนย้ายสิ่งของ มักใช้ทางภาคเหนือ      ตอก เครื่องมืออีกชนิดหนึ่งที่ใช้สำหรับตอกมัดฟ่อนหรือกำ กล้า มีอยู่ 2 ชนิด คือตอกมัดฟ่อนข้าวกับตอกมัดกำกล้า      ไม้      หาบกล้า (บางถิ่นเรียก คันหลาว) ใช้หาบต้นกล้าเพื่อนำไปปักดำ      ม้าหาบ      ข้าว ใช้ในการเรียงต้นกล้าหรือฟ่อนข้าวในคันหลาว       เครื่องมือเครื่องใช้ในช่วงเก็บเกี่ยว        เคียว เครื่องมือเกี่ยวข้าวมีรูปโค้ง 2 ชนิด คือเคียวงอกับเคียวลา      แกระ/      แกะ เครื่องมือเกี่ยวข้าวที่ใช้เก็บรวงข้าว นิยมใช้ในภาคใต้      คันหลาว ใช้หาบฟ่อนข้าวจากนาไปลานนวด หรือใช้หาบกำกล้าไปปักดำ      ไม้หนีบ ใช้หนีบฟ่อนข้าวเพื่อยกข้าวฟาดลงบนลานหรือไม้รองใน      ไม้ฟาด      ข้าว การนวดข้าว ใช้มากทางภาค อีสานม้ารองนวดข้าว      ม้ารอง      นวดข้าว เอาไว้ใช้สำหรับรองรับฟ่อนข้าวเพื่อนวดหรือฟาดเพื่อตี เมล็ดข้าวจะได้หลุดร่วง      ไม้ข้าว      นวดสน ใช้วางคันหลาวเพื่อนวดข้าว ใช้ไม้นวดสนุตีข้าวที่เหลืออยู่ ในมัดฟาง      ฟอย      หนาม ใช้กวาดเศษฝุ่นและเศษฟางออกจากกองข้าว      พัดวี ใช้สำหรับพัดฝุ่นผงและข้าวลีบให้ออกจากกอข้าวเปลือก      คราด ใช้คราดกวาดขยะมูลฝอยและเกลี่ยดินเพื่อทำลานนวดข้าว      ตะกร้า เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับใส่ข้าวเปลือก ข้าวสาร ตักตวงข้าวหรือใส่สิ่งของอื่น ๆ

เครื่องมือในการแปรรูปข้าว
ครกซ้อมมือ	ใช้สำหรับตำข้าวเปลือก จากข้าวเปลือกเป็นข้าวกล้อง จากข้าวกล้องเป็นข้าวสาร
ครกกระเดื่อง	ใช้ตำขาวโดยใช้ปลายเท้าเหยียบกระเดื่องให้สากกระดกขึ้นลง
กระด้ง	ใช้ฝัดร่อนข้าวเอาเศษผงฝุ่นแกลบออกจากเมล็ดข้าว
ตะแกรง	ใช้สำหรับร่อนแยกเศษฟางออกจากเมล็ดข้าว
2.เครื่องมือทำนาแบบสมัยใหม่
เครื่องมือเครื่องใช้ในระยะเตรียมดิน
รถไถนา	ใช้ได้ทั้งเตรียมดินนาหว่านและนาดำและคราด
รถแทรกเตอร์	เครื่องเตรียมดิน ทำนา ทำสวน ทำไร่หรือหักร้างถางพง
เครื่องปักดำ	ใช้แทนการปักดำด้วยแรงงานคน เครื่องมือชนิดนี้ยังไม่เป็นที่นิยมมากนัก
เครื่องสูบน้ำ	เครื่องสูบน้ำเข้านาโดยใช้เครื่องยนต์หรือไฟฟ้าเป็นแรง หมุนมอเตอร์สูบจากแม่น้ำ คลองชลประทานมาใช้ในนา
เครื่องมือเครื่องใช้ในการเกี่ยวข้าว
รถเกี่ยวและนวดข้าว	ใช้สำหรับเกี่ยวและนวดข้าวไปพร้อมๆ กัน เป็น รถแบบตีนตะขาบวิ่งได้ในนาที่มีพื้นที่เรียบ
เครื่องนวดข้าว	ใช้เครื่องยนต์ในการนวดข้าวให้ย่อยจากรวงเป็นเมล็ดข้าวเปลือก เมื่อต้องการนวดข้าว ก็เอาเครื่องยนต์จากรถไถนาเดิมมาหมุนตามเครื่องนวดและสามารถใช้กระสอบหรือผืนผ้าใบมารองรับเมล็ดจากเครื่อง
เครื่องมือเครื่องใช้ในการแปรรูปข้าว
เครื่องสีข้าว	เครื่องสีข้าวใช้สำหรับสีข้าวเปลือกให้เป็นข้าวสารและออกมาเป็นแกลบและรำ